Na doorname van het interview met Peter Tom Jones en Vicky De Meyere en het bekijken van de lezing gebracht door Tim Jackson kunnen we een aantal belangrijke evoluties en kenmerken schetsen.
Vroeger lag de klemtoon voornamelijk op economische groei, (massa)productie en snel erg rijk worden. Binnen die strategie was geen plaats voor natuur, integendeel, natuurbehoud werd vaak als een obstakel gezien door ondernemers die zonder limiteringen en beperkingen meer geld willen verdienen.
Tegenwoordig zien we echter steeds vaker een andere tendens. Mensen die tegen de stroom ingaan en het milieu aanwenden binnenin hun economische projecten of productieprocessen. Het hoeft immers niet steeds een OF-OF verhaal te zijn. De economie sputtert de laatste jaren wat tegen, wat evenzeer een grote invloed geeft op de aanwending van deze natuurlijke middelen.
"Een economisch systeem dat kost wat kost wil blijven groeien moet steeds vaker pleiten voor duurzaamheid."
Alle geconsulteerde bronnen pleiten voor eenzelfde 'shockeffect', een totale omkeer in onze manier van denken en handelen. Omdat deze omkeer slechts stilaan zijn ingang zal vinden, is het vereist dat we er zo snel mogelijk aan beginnen en dit op alle domeinen van ons leven.
De meeste mensen kennen wel het begrip 'Duurzame ontwikkeling' die zich in grote mate op economisch vlak afspeelt en praktisch even eng als duurzame economische groei geformuleerd wordt. Het is echter heel belangrijk om het ruimere kader ervan te zien om het overzicht niet te verliezen.
Om die hele transitie, totale ommekeer mogelijk te maken pleiten Peter en Vicky voor strategie van de 4 E's :
- E nable - maak alternatief mogelijk
- E ncourage - moedig mentaliteitswijzigingen aan
- E ngage - bijschaven wereldbeeld
- E xemplify - overheid moet goede voorbeeld geven
Volgens Tim Jackson is recessie dan weer het enige middel dat de uitstoot van broeikasgassen kan afremmen. Dit zal ervoor zorgen dat we stilaan zullen moeten kiezen tussen het crashen van ons economisch systeem of het verder crashen van onze groene planeet. Mensen willen immers maar één ding en dat is geld uitgeven en zoveel mogelijk nieuwigheden in hun bezit krijgen.
Om de huidige economische crisis het hoofd te bieden, moeten we sociale instituties bouwen die alle tegenstellingen van de menselijke psychologie bloot leggen.
Argumenten voor deze veronderstellingen:
- Tijdens een crisis willen mensen zich veilig stellen, minder uitgeven en sparen. Sparen leidt echter tot een vertraging van het herstel - "paradox van de soberheid".
- We doen een aantal voor de hand liggende zaken die een gunstig effect op het milieu kunnen hebben niet, omdat we te veel bezig zijn met de andere alledaagse elementen van het leven. Zoals het naar school brengen van de kinderen bijvoorbeeld.
- Volgens de psychologie is er feitelijk ook steeds een spanning tussen twee tegengestelde factoren, er zijn geen alternatieven. Het is vechten of vluchten, niets tussenin.
- Mensen moeten zich openstellen, zichzelf voldoende vrijheid geven om volledig mens te worden.
- We zullen moeten investeren in de idee van een zinvolle welvaart, om mensen mogelijkheden te geven te floreren.
- Welvaart gaat over veel meer dan onderdak en voedsel alleen, het dient eveneens sociale en psychologische doelen die investeringen vergen - "cultivering gezamenlijk burgerschap".